امروزه در دنیا برنامه‌های جدیدی برای توسعه شهر وجود دارد. در تعدادی از شهرهای دنیا مبحث تازه‌ای تحت عنوان «شهر در باغ» در حال اجرا است. این موضوع با «باغ شهر» متفاوت است. شهر در باغ یعنی ما به جای آن‌که در توسعه شهر، باغات را تبدیل به زمین‌هایی برای ساخت و ساز کنیم، این باغات هستند که گسترش می‌یابند و اطراف توده‌ها و ساختمان‌ها را پر می‌کنند. این مبحث در دنیای امروز بسیار مبحث تازه‌ای است. جالب است آنها این همه هزینه و مطالعه می‌کنند تا باغاتی داخل شهر خود ایجاد کنند و ما این باغات را در داخل شهرهایی مانند «سمنان» داریم. محلات ثلاثه سمنان باغاتِ آبادِ بسیاری را در دل خود جای داده. این محلات هسته اولیه شهر سمنان می‌باشند، یعنی قدمتی بسیار طولانی‌تر از بازار اصلی و قاجاری سمنان دارند. در محله زاوقان اگر قدم بزنید بناهایی خواهید یافت که علی‌رغم بی مهری سالیان، نشان از اصالتی دارد که در کمتر جایی شاهد آن هستیم.
آثاری از بازاری قدیمی و مسجد جامعی زیبا و درخور اصالتی دیرینه. در این میان باغات داخل و اطراف محله‌ها کوچه‌ها و منظری زیبا را به وجود آورده‌اند. کوچه‌باغ‌هایی که امروزه در مباحث جدید شهرسازی بسیار مورد استقبال شهرسازان و طراحان شهری واقع می‌شوند. ابتدا و انتهای تعریف شده‌ای دارند. میتوان در این کوچه‌باغ‌ها قدم زد و لذت برد و گم نشد. این جغرافیا نشان از تفکری دارد که مورد استقبال شهرسازان امروز است. این کوچه‌باغ‌ها همان تعریفِ پیاده‌راه‌ها در شهرهای امروز را دارند که با مبدا و مقصدی مشخص و تعریف‌شده و فضاهای مکث میانی، دید و منظری بوجود می‌آورند که نشانه‌هایی برای خواناتر شدن محله و شهر هستند. عجب داستانی دارد این باغات. هر گوشه‌ای که وارد می‌شویم بحث‌های عمیقی را با خود به همراه می‌آورد. بحث‌هایی که ما را به دنبال خود می‌کشاند تا از آن بیشتر بیاموزیم.
از بحث شهر در باغ خود دور نشویم. این باغات چنان با محله تنیده شده‌اند که نمی‌توان گفت این باغات است که داخل محله است یا این محله است که داخل باغات قرار گرفته است. در هر حال باغات شهر سمنان در شمارِ نمونه‌های خوب باغات داخلِ شهر است، چرا که پیوند بسیار خوب و کارایی با محله و شهر برقرار کرده و جزء جدایی ناپذیر آن شده. محلات ثلاثه سمنان با وجود این باغات هویتی خاص و ویژه پیدا کرده‌است. کوچه باغات این محلات با جاری شدن آب در نهرها، شاداب و سرزنده شده‌اند. این نهرهای روان میان باغات در حرکتند و از باغی و کوچه‌ای به باغ و کوچه‌ای دیگر می‌روند، مانند رگ‌های بدن مایه حیات را به تمام نقاط شهر و محله می‌رسانند. این باغات به برکت سامانه استخری تقسیم آب شهر و نهرهای روان سالیان درازی است که به شهر سمنان خدمت می‌کنند. البته به حق کشاورزان قدر این آب را می‌دانند و خاک سمنان را طلا می‌خوانند و آب را نیز مقدس می‌شمارند. این سامانه حداقل هشت سده عمر دارد، سامانه‌ای که آب را از محل آب‌پخش‌کن یا همان «پارا» با نهرهایی به سوی استخرها می‌برد، آب را در استخرها ذخیره می‌کند و سپس از طریق نهرهایی دیگر ساعاتی از روز تمام شهر را سیراب می‌کند و به سمت باغات روان میشود.
منبع:شرکت اردیبهشت مهرازان http://omehrazan.com/fa/%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%B3%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D8%BA/
